ThS. Vũ Thanh Hải, Phó Giám đốc Phòng Thí nghiệm trọng điểm Điện cao áp, Viện Năng lượng
Từ ngày 26 tháng 09 năm 2022 đến ngày 30 tháng 9 năm 2022, tại thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội, Phòng Thí nghiệm trọng điểm Điện cao áp trực thuộc Viện Năng lượng, Bộ Công Thương đã tiến hành thử nghiệm thành công các hạng mục điện áp xung, bao gồm thử nghiệm xung sét toàn phần (LI/Lightning Impulse), thử nghiệm xung sét bị cắt đuôi sóng (LIC/Lightning Impulse Chopped), theo tiêu chuẩn IEC 60076-3:2000 (TCVN 6306-3:2006) và IEC 60076-4:2002 cho máy biến áp 220kV/250 MVA thuộc trạm biến áp 220kV Nghĩa Lộ, trước khi đưa máy biến áp vào vận hành. Máy biến áp do Tổng Công ty Thiết bị điện Đông Anh chế tạo.
Trong quá trình tiến hành công việc, các cán bộ, chuyên gia của Phòng Thí nghiệm trọng điểm Điện cao áp đã khảo sát các thông số kỹ thuật của MBA, tính toán và lựa chọn cấu hình mạch thử nghiệm của hệ thống thử nghiệm xung áp 3600kV/180kJ sao cho đảm bảo các đặc tính tiêu chuẩn của xung sét toàn phần (dạng xung 1,2/50ms) và xung sét bị cắt đuôi sóng (dạng xung 1,2/50ms cắt đuôi) đặt lên các cuộn dây của các pha trong máy biến áp.
Hình 1. Đấu nối và thử nghiệm xung xét (LI), xung sét bị cắt đuôi sóng (LIC) trên MBA ba pha 220kV/250MVA
Sau khi đã xác định được cấu hình mạch thử nghiệm, công tác thử nghiệm xung sét MBA 3 pha 220kV/250MVA đã được tiến hành trên các cuộn dây 220kV và 110kV tại cả 3 pha của MBA. Hình dạng xung sét phát sinh trong quá trình thử nghiệm thể hiện qua xung dòng điện và xung điện áp (các xung sét LI, LIC) được thu nhận theo 2 kênh tín hiệu độc lập và được truyền đồng thời tới giao diện màn hình quan sát. Thông số kỹ thuật và dạng xung sét sẽ được lưu trữ tại máy chủ của hệ thống thử nghiệm, phục vụ công tác đánh giá chất lượng máy biến áp, xuất biên bản thử nghiệm và thống kê sau này.
Việc đánh giá chất lượng MBA qua thử nghiệm các dạng xung sét (LI và LIC) được tuân thủ theo tiêu chuẩn IEC 60076-3:2000 (TCVN 6306-3:2006) và IEC 60076-4:2002. Trong công trình thử nghiệm xung sét MBA 3 pha 220kV/250MVA do Tổng Công ty thiết bị Điện Đông Anh chế tạo này, MBA đã thỏa mãn các tiêu chí về thử nghiệm xung sét theo các tiêu chuẩn: không xảy ra phóng điện, hình dạng các xung thử nghiệm thu nhận được đồng nhất, không có hiện tượng bất thường xảy ra tại các cuộn dây MBA. Việc thử nghiệm thành công MBA 3 pha 220kV/250MVA lần này trong điều kiện hạn chế về thời gian triển khai thực hiện, với yêu cầu thử nghiệm đầy đủ các hạng mục xung sét trên tất cả các cuộn dây của MBA đã cho thấy bước phát triển trưởng thành mạnh mẽ cả về năng lực lẫn kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ Viện Năng lượng trong công tác tư vấn và cung cấp dịch vụ thử nghiệm, đánh giá chất lượng sản phẩm thiết bị điện đưa vào vận hành trên lưới điện truyền tải quốc gia, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển mạnh mẽ của ngành điện Việt Nam.
Hình 2. Các dạng xung sét toàn phần LI (bên trái) và cắt đuôi LIC (bên phải) đặt lên cuộn dây 220kV pha C Máy biến áp
