Với đội ngũ đông đảo kỹ sư có trình độ chuyên môn cao và lành nghề, nhiều kinh nghiệm, Viện Năng lượng có năng lực và kinh nghiệm trong việc lập và hoàn thành các dự án quy hoạch cải tạo và phát triển điện lực cho các tỉnh, thành phố, các khu công nghiệp tập trung, các vùng lãnh thổ lớn Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Ninh, Đồng Nai, Khánh Hoà… và nhiều tỉnh thành khác trên cả nước đồng thời còn thực hiện quy hoạch tổng thể phát triển điện lực các huyện đảo Việt Nam.
Viện còn lập các dự án tính toán đấu nối rất nhiều các nhà máy thuỷ điện vào lưới điện quốc gia như Thuỷ điện Nậm Na 1, 2, 3, thuỷ điện Nho Quế 3, thuỷ điện Bá Thước 1, 2, quy hoạch đấu nối các nhà máy thuỷ điện nhỏ miền Bắc vào lưới điện quốc gia.
Bên cạnh đó, phát triển thuỷ điện cũng là một hướng ưu tiên trong chiến lược phát triển năng lượng của đất nuớc qua các giai đoạn thực hiện tổng sơ đồ phát triển hệ thống điện. Song song với việc phát triển các nguồn thuỷ điện lớn, Viện Năng lượng đã tiến hành công tác quy hoạch phát triển thuỷ điện nhỏ cho vùng lãnh thổ và cho toàn quốc. Viện đã trực tiếp tổ chức thiết kế, xây dựng đưa vào làm việc một số trạm thuỷ điện nhỏ cho các tỉnh miền núi. Viện đã triển khai nghiên cứu nhiều dự án thí nghiệm phục vụ cho các giai đoạn thiết kế, thi công, quản lý và vận hành các công trình thuỷ điện. Viện Năng lượng có khả năng đảm nhận việc nghiên cứu mô hình thuỷ lực cho tất cả các công trình thuỷ điện hiện có cũng như sẽ xây dựng trong tương lai của Việt nam.
Viện đã thực hiện các đề án quy hoạch các công trình nguồn điện từ điện hạt nhân, nhiệt điện và thuỷ điện nhỏ được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc quy hoạch các dự án thủy điện vừa và nhỏ cho các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây nguyên đã giúp các tỉnh có tiềm năng về thủy điện đáp ứng được nhu cầu điện sinh hoạt tại địa phương. Đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển kinh tế của khu vực.
Với năng lực hiện có, Viện đã hoàn thành tốt các báo cáo đầu tư, lập dự án đầu tư, thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, giám sát thi công nguồn và thiết kế lưới điện 220, 110 …
